بانک مرکزی – Central Bank

در کنار اقداماتی که در بالا به آنها اشاره شد، بانک های مرکزی اختیارات دیگری هم در دسترس دارند. به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا، بانک مرکزی همان سیستم فدرال رزرو است که به اختصار Fed نامیده می شود. هیات مدیره فدرال رزرو، یا بدنه مدیریتی آن، می تواند با تغییر ذخیره مورد نیاز سیستم اقتصادی عرضه پول ملی را تغییر دهد. وقتی که حداقل های ذخیره مورد نیاز کاهش پیدا کند، بانک ها می توانند وام بیشتری اعطا کنند و عرضه پول در اقتصاد افزایش می یابد. در مقابل، افزایش دادن ذخیره مورد نیاز می تواند عرضه پول را کاهش دهد.

زمانی که فدرال رزرو نرخ ثابت تنزیل بانکی که بانک ها در رابطه با وام های کوتاه مدت باید پرداخت کنند را تغییر می دهد نیز موجب افزایش نقدینگی می شود. نرخ های پایین تر عموما باعث افزایش عرضه پول و نقدینگی می شوند که در مقابل فعالیت اقتصادی را افزایش می دهد. اما کاهش دادن نرخ های بهره می تواند موجب شعله ور شدن تورم شود که فدرال رزرو همواره باید به این مهم توجه داشته باشد.

اگر بخواهیم خیلی کوتاه در مورد سابقه و تاریخ بانک های مرکزی هم اشاره ای داشته باشیم، باید بگوئیم که اولین نمونه از بانک های مرکزی مدرن امروزی بانک انگلستان بود و پس از آن هم بانک مرکزی سوئد که تاریخ ابتدای فعالیت آن به قرن 17 باز می گردد و پس از آنها هم باید به بانک ناپلئون در فرانسه و بانک مرکزی یا ملی آلمان اشاره کرد. اما اگر از بحث تاریخی جدا شویم، امروزه بانک های مرکزی ایالات متحده آمریکا یا همان فدرال رزرو، بانکهای مرکزی اروپا، بانکهای مرکزی انگلستان، سوئیس، ژاپن، کانادا، رزرو بانک استرالیا و نیوزلند به ترتیب از جمله مهمترین و تاثیرگذارین بانک های مرکزی مدرن امروزی هستند.